Přeskočit na obsah


Drewniane okładziny ścian

Pionowe odeskowanie ścian z kolorystycznie kontrastującymi listwami.Zewnętrzna strona ścian wieńcowych (zrębowych) nie była jednak zawsze odsłonięta. Im wyżej w góry, tym częstsze jest obłożenie ścian wieńcowych deskami.

Znamy dwa podstawowe typy okładzin:

1) pionowe deski z kryjącymi listwami na szczelinach,
2) pozioma okładzina z desek lub tarcicy (z brusów) – z wyraźnym piórem (lub półpiórem przylgą) imitującym konstrukcję wieńcową lub łączonych na styk bez widocznego pióra.

Poziome deskowanie imitujące konstrukcję zrębową, ozdobne deski osłaniające narożnik (węgieł) i różnorodna kolorystyka tworzą harmonijną całość. Starszym typem jest okładzina z gontu, która zachowała się już tylko bardzo rzadko. Zajmijmy się jednak przede wszystkim okładaniem ścian deskami. Ta metoda pochodzi bez wyjątku dopiero z czasów, gdy rozwinęła się masowa produkcja tartaczna, a więc przeważająca większość okładzin domów mieszkalnych jest opatrzona barwioną olejową powłoką. Jeśli chodzi o wykaz kolorów i zasad ich łączenia, Północno-zachodnia ściana zrębowego domu chroniona przez pionowe deskowanie.obowiązują tu reguły określone w przypadku malowania konstrukcji zrębowej. Czyli znowu kryjące listwy i widoczne pióra poziomej okładziny były malowane jasną (w większości białą) farbą, natomiast deski kolorową w zależności od gustu właściciela. Kryjące deski naroży, które z reguły były dość szerokie (co najmniej tak, jak deski okładziny ściany) i czasem też profilowane lub uzupełniane przybitymi gzymsikami czy fałszywymi kasetonami, miewały niekiedy odmienny kolor w stosunku do pozostałej okładziny – na przykład czerwonobrązowa okładzina z białymi szczelinami i białymi obramieniami okien, żółta okładzina naroży i żółte głowice wystających belek (rysie).

Deski narożne, jeśli były profilowane, bywały z reguły wielobarwne. Narożna deska mogła mieć zatem kolor desek okładziny, a pionowe rowki w niej, jak również zaznaczone kasetony mogły mieć kolor szczelin (jeśli nie został użyty trzeci kolor). Na jednym budynku można łączyć zarówno widoczną konstrukcję wieńcową, jak i okładzinę z desek. Okładziny z desek są dobrym rozwiązaniem, gdy trzeba chronić starszą naruszoną konstrukcję ściany i ocieplić budynek. Jeśli wykonujemy deskowanie na starszej ścianie, konieczne jest ponowne osadzenie obramienia okien i drzwi.

– Okna i drzwi w deskowaniu bez dostatecznych obramień wyglądają jak niewykończone dziury w murze. Do okładzin pionowych i poziomych używamy desek o szerokości około 20 cm.
– Wąskie deski, a co dopiero szalówki nie mają racji bytu w architekturze Karkonoszy i Gór Izerskich. Wiele nie poprawi też położenie kryjących listw co drugą szczelinę. Unikamy także okładania ścian różnymi płytkami i innymi produktami obcymi dla tradycyjnej architektury. Przy pionowym deskowaniu szczeliny zawsze kryjemy listwami, ewentualnie wybieramy technikę zaślepiania.
Źle wykonane narożniki poziomego odeskowania ze szparami przechodzącymi przez narożnik. Obłożenie tradycyjnych ścian deseczkami szalunkowymi to element degradujący.

Poprawny i błędny sposób przybicia desek i listew pionowego deskowania.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przekrój przez poziome obłożenie z pseudoszparami między belkami.Przy poziomej okładzinie imitującej konstrukcję zrębową znowu dbamy o zarysowanie dostatecznie szerokich szczelin około 2 cm. Odpowiednim rozwiązaniem jest wystarczająco szerokie pióro lub półpióro doczepione do górnej krawędzi deski licowej. Włożone pióra są mniej odpowiednie, ponieważ wokół nich do desek licowych podcieka. W przypadku poziomego deskowania dopuszczalny jest jednak wariant z ukrytymi szczelinami, jednak szerokość desek nie powinna spaść poniżej 15 cm. + Przy szalunku poziomym imitującym konstrukcję zrębową naroża zawsze wykańczamy kryjącymi, pionowymi deskami o szerokości co najmniej desek okładziny.

– Ciągnące się przez naroże domu „zebra” czy wąskie naroże z listewek zawsze źle wygląda. Przy pionowym listwowaniu szalunku ścian, wręcz przeciwnie, nie ma potrzeby specjalnego podkreślania naroży.