Pozwolenia na budowę na terenie Parku Krajobrazowego Góry Izerskie

Możliwości wpływania na usytuowanie i wygląd budynków

Zarząd CHKO JH [CHKO - dosłownie „obszar chronionego krajobrazu”, pod względem stopnia ochrony odpowiada polskiemu parkowi krajobrazowemu; JH – Jizerské hory, czyli Góry Izerskie] jest organem państwowej administracji ochrony przyrody i krajobrazu na terenie CHKO JH z kompetencjami do zajmowania stanowiska w sprawie planu zagospodarowania przestrzennego zgodnie z § 2 ust. 2, litera g) i wydawania zgody na inwestycje zgodnie z § 44 ust. 1, 3 ustawy nr 114/1992 Sb. w obowiązującym brzmieniu.

W planach zagospodarowania przestrzennego miast i gmin są wyznaczane tereny budowlane o różnym sposobie wykorzystania (np. pod zabudowę mieszkaniową, obiekty użytku publicznego, sport, produkcję itp.), a także wskazywane odpowiadające im przepisy regulacyjne, które definiują inwestycje dopuszczalne na danym obszarze. Zarząd CHKO JH wydaje stanowisko w odniesieniu do koncepcji i projektu planu zagospodarowania przestrzennego i w ten sposób zapewnia z punktu widzenia ochrony przyrody i krajobrazu ochronę wartości przyrodniczych (obszary szczególnie chronione, strefowość CHKO JH, system terytorialny stabilności ekologicznej, obszary o znaczeniu wspólnotowym, obszary ptasie, znaczące elementy krajobrazu, siedliska szczególnie chronionych gatunków roślin i zwierząt, cenne biotopy itp.). Plan zagospodarowania przestrzennego porządkuje tereny miast i gmin na poziomie szczegółowości wynikającym z prawa budowlanego. W związku z ochroną tradycyjnej zabudowy można zdecydować zwłaszcza o jej strukturze, uporządkowaniu, gęstości i liczbie kondygnacji.

Przy sytuowaniu i zezwalaniu na konkretne inwestycje Zarząd CHKO JH wydaje zgodę w formie wiążącego stanowiska w sprawie decyzji lokalizacyjnej (decyzji o warunkach zabudowy), pozwolenia na budowę, wydania zgody lokalizacyjnej, zgłoszenia budowli, zmiany użytkowania budynku, zgody kolaudacyjnej, jeśli jest związana ze zmianą budynku, pozwolenia na usunięcie budynku i pozwolenia na regulację terenu. Sentencja obowiązującego stanowiska jest wiążąca dla wymienionych wyżej decyzji urzędu budowlanego. Zarząd CHKO JH nie wydaje wiążącego stanowiska w przypadku, gdy inwestycja znajduje się na terenie 4. strefy CHKO JH na objętym ciągłą zabudową terenie miasta lub gminy, jeśli mają one zatwierdzony plan zagospodarowania przestrzennego. W tych przypadkach na wniosek urzędu budowlanego zarząd wydaje opinię.

Zarząd CHKO JH wydaje także opinie specjalistyczne albo jako podstawę do działań w trakcie oceny inwestycji budowlanej, albo ogólnie jako informację dotyczącą określonej problematyki.

Głównymi dokumentami, stanowiącymi podstawę do wydawania wiążących stanowisk i specjalistycznych opinii dotyczących inwestycji budowlanych, są:

• Ustawa Czeskiej Rady Narodowej nr 114/1992 Sb. [DzU], o ochronie przyrody i krajobrazu, w obowiązującym brzmieniu (dalej tylko „ustawa’), zwłaszcza § 12, § 44, § 65
• Rozporządzenie o utworzeniu CHKO JH – Rozporządzenie Ministerstwa Kultury i Informacji nr 13.853/67-II/2
• Plan opieki nad CHKO JH (Zarząd CHKO JH, 1997)
• Studium „Prewencyjna ocena charakteru krajobrazu CHKO JH (inż. arch. J. Brychtová, 2008)
• Podstawowe zasady projektowania budynków w Parku Krajobrazowym Góry Izerskie (informacje dla inwestorów)
• Dokumentacja architektury ludowej na terenie CHKO JH (Zarząd CHKO JH, na bieżąco)

Wiążące stanowisko wydaje się na podstawie wniosku, uzupełnionego o dokumentację projektową lub jej części, która dostatecznie przedstawia inwestycję oraz jej wpływ na przyrodę i krajobraz w danym miejscu, zwłaszcza usytuowanie budynku, wraz z sieciami inżynieryjnymi, budynkami uzupełniającymi, powierzchniami utwardzonymi, regulacjami terenu i ewentualnym ogrodzeniem, a następnie widoki budynku pod kątem, łącznie z osadzeniem w terenie, z oznaczeniem istniejącego i projektowanego terenu, informacją techniczną, ewentualnie przekrojami i zasadami organizacji budowy.

Zarząd CHKO JH na podstawie dokumentacji projektowej, fachowych i metodycznych materiałów i właściwej wizji lokalnej ocenia plan inwestycyjny i jego wpływ na wartości przyrodnicze i krajobrazowe w danym miejscu. Opiera się przy tym na wymienionej wyżej dokumentacji i konkretnej sytuacji w terenie, wraz z charakterem okolicznej zabudowy. W przypadku ochrony tradycyjnej zabudowy w danym miejscu Zarząd CHKO JH w trakcie oceny, sformułowania sentencji wiążącego stanowiska i jego uzasadnienia wykorzystuje głównie § 12 ustawy Ochrona charakteru krajobrazu, zwłaszcza brzmienie „Charakter krajobrazu, który stanowi przede wszystkim przyrodnicza, kulturowa i historyczna charakterystyka określonego miejsca czy obszaru, jest chroniony przed działalnością obniżającą jego wartość estetyczną i przyrodniczą.“ oraz „Ingerencje w charakter krajobrazu, zwłaszcza sytuowanie budynków i wydawanie pozwoleń na budowę, mogą być przeprowadzane tylko z uwzględnieniem zachowania znaczących elementów krajobrazu, obszarów szczególnie chronionych, elementów kulturowych dominujących w krajobrazie oraz stopnia harmonii krajobrazu i wzajemnych relacji jego poszczególnych elementów.“

Jest oczywistością, że tradycyjna zabudowa na terenie CHKO JH jest ważną częścią charakterystyki kulturowej i historycznej, wartości estetycznych, a również stopnia harmonii krajobrazu i wzajemnych relacji jego elementów. Mimo to często nie można w wiążącym stanowisku ująć wszystkich detali, które współdziałają w tradycyjnym wyglądzie budynków. Należy więc zapoznawać inwestorów, projektantów, dostawców, radnych gmin, pracowników urzędów budowlanych i społeczeństwo z zasadami tradycyjnego budownictwa i przyczyniać się w ten sposób do lepszego zrozumienia specyficznych cech tych budowli.

Bardziej skomplikowane plany inwestycyjne, ewentualnie inwestycje na bardzo cennym pod względem krajobrazowym terenie, łącznie ze zmianami budynków przed zakończeniem zaleca się konsultować w fazie koncepcji przed opracowaniem ostatecznej dokumentacji projektowej. Można w ten sposób uniknąć bezcelowego poniesienia kosztów projektu, który nie zostanie zatwierdzony. Konsultacja odbywa się ustnie, mailem lub pisemnie – w tym przypadku administracja wydaje specjalistyczną opinię (zob. wyżej).

Wnioski o wiążące stanowisko, ewent. specjalistyczną opinię składa się pisemnie na adres Správa CHKO Jizerské hory, U jezu 10, 460 01 Liberec 4 albo pocztą elektroniczną na adres: ep.jizhory@nature.cz albo przez skrzynkę urzędowej poczty elektronicznej, numer identyfikacyjny: zqmdynq albo osobiście w budynku Zarządu CHKO JH. Konsultacja może się odbyć telefonicznie, pisemnie, mailem lub osobiście w godzinach urzędowania w poniedziałki i środy od 8:00 do 17:00 (kontakty na www.jizerskehory.nature.cz).